Toan Nguyen
Wedergeboorte van Schiffini
Het eens zo magische merk Schiffini is al een tijdje zoekende. Onder de vleugels van de Franse ontwerper Toan Nguyen hoopt het Italiaanse paradepaardje terug te keren naar de hoogtijdagen.
Al vóór de Salone del Mobile gonsde het rond: Schiffini gaat iets nieuws doen. Her en der doken plaatjes op van de klassieke aluminium Schiffini Cinqueterre keuken in een nieuw jasje. Eenmaal in Milaan verliet menigeen de beurshallen om hem in het echt te bekijken in het centrum van de stad.
Door de etalageruit van de Salvioni Milano Durini showroom was de reïncarnatie van de Cinqueterre al zichtbaar. De rechterhelft oogde bekend: aluminium, met de kenmerkende ribbels. Bijna een kopie van de keuken die de Italiaanse architect Vico Magistretti 25 jaar geleden ontwierp. De linkerhelft was qua vorm identiek, maar qua kleur en materiaal had het contrast niet groter gekund: zwart portoro marmer uit de Italiaanse kustregio Ligurië, met intense witte en gouden aderen.
Rebranding “
We zijn bezig met een rebranding,” verklapte de Franse ontwerper Toan Nguyen een paar weken eerder al aan vakblad DVK. Kort daarvoor was hij aangesteld als de nieuwe creatief directeur van Schiffini.
“Als je in Italië ‘Schiffini’ zegt, houdt menigeen nog altijd zijn adem in,” legde hij uit. “Maar buiten Italië zijn er steeds meer mensen die het merk niet kennen. De jonge generatie was nog niet eens geboren toen Schiffini haar glorietijd beleefde. Door een herpositionering willen we een nieuwe doelgroep bereiken en het imago uit het verleden herstellen.”
Voor degenen die behoren tot die nieuwe generatie: kort voor jullie geboorte waren alle ogen gericht op dit Italiaanse keukenmerk. Er bestonden meer toonaangevende producenten, maar Schiffini had iets aparts, iets magisch. Het bedrijf maakte sinds halverwege de jaren 1920 houten meubels voor schepen in de scheepswerven van La Spezia, een kustplaats tussen Genua en Florence. Maar later verschoof de focus naar keukens.
Rijke historie
De hoogtijdagen begonnen halverwege de jaren 1960 toen Schiffini de Italiaanse architect Vico Magistretti aan zich bond. Jarenlang was hij de drijvende kracht achter het merk. Hij stond voor pure, veelal regionale materialen en ingenieuze oplossingen. Hij maakte van Schiffini het eerste Italiaanse bedrijf dat op industriële schaal keukens met modulaire componenten produceerde. Naast de aluminium Cinqueterre ontwierp hij onder meer de modellen Cina, Solare en Soviore.
Ook na het vertrek van ‘de maestro’, zoals de architect intern werd genoemd, bleven de ogen op Schiffini gericht. Door de rijke historie bleef het Italiaanse merk toonaangevende ontwerpers strikken zoals Alfredo Häberli, Roberto Palomba en Jasper Morrison. Het leverde een aantal bijzondere modellen op, maar zo goed als onder Vico Magistretti werd het niet meer. Beetje bij beetje verloor het merk haar magie. Een jaar geleden werd het bedrijf opgekocht door SCIC. Deze Italiaanse keukenfabrikant – herkenbaar aan het triviantachtige logo – nam zich voor om de reputatie van Schiffini te herstellen. Nguyen werd aangesteld als creatief directeur en op hem rust nu de taak om Schiffini terug te brengen naar de top.
Comfortzone verlaten
“Het herpositioneren van een historisch merk is niet eenvoudig,” vertelt de ontwerper over zijn opdracht. “Je wilt niet te sterk breken met het verleden, maar het voelt ook wat ongemakkelijk om met ontwerpen van oude meesters aan de haal te gaan. Maar alles bij het oude laten is ook geen optie. De wereld is veranderd, Vico Magistretti is er niet meer, dus als je wilt dat mensen weer verrast worden door Schiffini, zul je je comfortzone moeten verlaten.”
“Uiteindelijk komt herpositionering neer op het beantwoorden van drie belangrijke vragen,” vervolgt hij. “Wat was het merk? Wat is het merk nu? En waar willen we naartoe? De eerste twee vragen hebben we helder, de derde vraag is een continue zoektocht. We willen de uitgangspunten uit het verleden behouden, soms zelfs eren, maar we moeten ze omzetten naar hedendaagse wensen aan design. Daar gaat deze zoektocht over. We zijn nog niet klaar, maar in Milaan wilden we alvast een statement afgeven en laten zien dat Schiffini terug is. Zie het als een eerste single. Nu gaan we aan de albums werken.”
Dat het statement in Milaan werd gemaakt met een eerbetoon aan de volledig aluminium Cinqueterre-keuken, lag volgens de nieuwe creatief directeur voor de hand: “Dit hebben we ons niet eens afgevraagd. Het was de logische uitkomst van een proces. De Cinqueterre is de meest iconische keuken die Schiffini heeft gemaakt. De tijden zijn veranderd. Maar de Cinqueterre is tijdloos.”
Pure materialen
“Aluminium kan soms wat koud aanvoelen, zeker in deze warme tijden”, vervolgt Nguyen. “Bovendien is aluminium soms lastig te combineren met andere materialen. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een andere uitstraling. Steen lijkt een groot contrast met aluminium, maar voelt logisch. Juist het gebruik van één materiaal maakt de Cinqueterre uniek. Tel daarbij op dat Magistretti een voorliefde had voor pure, regionale materialen en steen uit de regio Ligurië kwam als een duidelijke keuze naar voren. Bovendien is geen enkele steen hetzelfde. Dat maakt iedere stenen Cinqueterre uniek. Dat sluit perfect aan bij de huidige tijdgeest.”
Wie de stenen Cinqueterre vergelijkt met het ontwerp van 25 jaar geleden, ziet dat Nguyen behalve de materiaalsoort nauwelijks aanpassingen heeft gedaan. De kastjes hangen over de plinten en in het nieuwe model lopen de grepen door. De opstelling van steen en aluminium in de showroom in Milaan is vooral bedoeld als statement. In de nabije toekomst wordt de Cinqueterre leverbaar in meerdere steensoorten uit de regio Ligurië.
“Keukens zijn bijzonder door de concentratie van complexiteit”, vertelt de nieuwe creatief directeur over zijn nieuwe rol. “Het is kleine architectuur, waar ontelbare functies en eisen samenkomen. Mensen, water, vocht, licht, geur. Alles beïnvloedt elkaar. Maar de eindgebruiker mag dat niet zien. Die wil eenvoudige, dunne lijnen.”