designers

Davy Swanenberg

Ferrari onder de keukens

Culimaat staat al jaren bekend om zijn unieke modellen, hoogwaardige afwerkingen en kostbare materialen. Maar ditmaal maakt ontwerper Davy Swanenberg het wel erg bont: zijn Equinox One kost één miljoen euro.

Als je de A2 aan de oostkant van Den Bosch verlaat, rij je nog een paar minuten op een stille provinciale weg, maar dan ineens, totaal onverwachts, stuit je op een klein industrieterreintje en een paar huizen. Verder niks. Davy en Twan Swanenberg hebben de laatste jaren meermaals overwogen om een nieuwe showroom op een andere locatie te bouwen, maar de twee broers besloten de plek in Berlicum die hun vader uitkoos trouw te blijven.
Wel krijgt de Culimaat-showroom in Berlicum binnenkort een metamorfose. Het huidige pand blijft grotendeels staan, maar er wordt een schil omheen gebouwd. Aan de voorzijde komt een nieuwe glazen pui en boven de huidige kantoren, showroom en werkplaats zal een nieuwe showroom verrijzen.
Carte blanche Hier zal ook de eerste Equinox One worden geplaatst. Een bijzondere keuken met een vraagprijs van één miljoen euro. De drie grote kasten van deze keuken kunnen heen en weer bewegen, zodat ze de zon doorlaten of juist blokkeren. En ook de twee eilanden kunnen los van elkaar bewegen. Vanzelfsprekend is de keuken uitgevoerd in de meest exclusieve materialen, zoals bladgoud, peltrox, diamant en dalbergia-hout.
“Het idee ontstond tijdens een brainstorm met het interieurplatform Hoog”, blikt Davy Swanenberg terug. “De redactie vroeg zich af hoe de keukenmarkt er over tien jaar uit zal zien. Of je dan bijvoorbeeld keukens via een webshop zou kunnen kopen, dat je vanuit huis een keuken in je winkelmandje zou stoppen en zou afrekenen via iDeal. We spraken af dat wij een keuken zouden maken die Hoog op de webshop zou kunnen plaatsen. Als experiment. We dachten aan een bijzonder model, die makkelijk te plaatsen zou zijn in appartementen in woontorens. We mikten op een ton.”
Davy Swanenberg was tevreden met het eerste concept, maar door de complexe constructie kwam hij uit op een keuken van bijna drie ton. Hij overwoog de schaafmethode, maar al snel draaide hij het om: “Wat nou als ik de eis van een ton weglaat en mijn droom verwezenlijk? Ik heb altijd al de duurste keuken van de wereld willen ontwerpen. In ieder geval de eerste keuken van een miljoen euro die die prijs ook echt rechtvaardigt. Voor het eerst in mijn leven gaf ik mezelf helemaal carte blanche.”

Stonehenge
Zijn inspiratie ontleende hij aan de oudheid en dan met name aan Stonehenge; de prehistorische pilaren in Engeland waar ieder jaar duizenden mensen bijeenkomen om op de langste dag van het jaar de zonnewende te aanschouwen. Hij bootste dit concept na. De drie hoge keukenkasten kun je zien als drie pilaren uit Stonehenge. De pilaar met de koelkast en oven staat vast. De andere twee zuilen kun je, aangestuurd via je telefoon of tablet, laten bewegen zodat je de zon kunt binnenlaten of blokkeren. Zo kun je spelen met de opkomende en ondergaande zon, bijvoorbeeld tijdens een borrel, het ontbijt, diner, of een feestje.
De pilaren zijn aan de voorzijde en binnenkant bedekt met transparante stenen die licht doorlaten. Aan de zijkanten zit bladgoud en de achterzijden en de lades zijn bedekt met roggenleer. In de houten pilaren van tropisch dalbergia-hout zitten stripjes met led-lampjes. Het oogt artistiek, maar het is vooral om de naden te camoufleren. Want omdat de keuken het beste tot zijn recht komt in appartementen op hoogte, moeten de hoge pilaren demonteerbaar zijn om in een lift te passen.

Meedenken
De twee eilanden rusten op twee punten, met een kleine overbrugging ertussen. Je kunt ze afzonderlijk van elkaar draaien totdat ze naast elkaar staan, of totdat er een L-vorm ontstaat. De eilanden zijn van peltrox-rvs en brons. De deurgrepen zijn ingelegd met diamanten. Swanenberg heeft daarnaast nog een butler pantry ontwikkeld, maar die zit niet bij de prijs inbegrepen.
“Je kunt de Equinox One zien als een Ferrari”, vertelt de ontwerper. “Het ontwerp staat vast, maar je kunt hem personaliseren. De een kiest voor witgoud de ander voor geel goud of helemaal geen goud. Ik heb gekozen voor roggenleer, maar elk ander leer kan ook. En natuurlijk kunnen klanten meedenken over houtsoorten en apparatuur. Wat dat betreft is hij anders dan onze andere keukens. Meestal zijn dat eenmalige ontwerpen, want als je drie ton voor een keuken betaalt, wil je ook echt iets anders dan de buurman. De Equinox One is eerder een stijlicoon. Ik had deze keuken ook nooit in opdracht kunnen ontwerpen. Door de complexiteit heeft het me zeker een jaar gekost. Geen enkele opdrachtgever wil zolang wachten.”

Bewegende elementen
Sinds hun vader is gepensioneerd, runt Swanenberg het bedrijf samen met zijn broer Twan. Twan doet sales en ontwerpt de ‘standaard keukens’, voor zover je daarover kunt spreken bij een exclusief merk als Culimaat. Davy Swanenberg doet de bijzondere aanvragen en een paar dagen per maand wordt hij ‘uitgeroosterd’ voor innovatie. Dan ontwerpt hij nieuwe keukens voor op beurzen, op de website of in de showroom. De ene keer slaat het aan, de andere keer niet. Het is vooral om zichzelf creatief uit te dagen.
Regelmatig werkt Culimaat samen met interieurontwerpers of architecten (zoals met de verderop in dit blad geportretteerde architect Bob Manders). Meestal krijgen de broers een ruwe schets en wensenlijst door, met eventueel een style guide, waarna er een open dialoog ontstaat. En afhankelijk van de partner pakt een van de twee vervolgens het voortouw. “Maar ik wil altijd een ruime mate van vrijheid hebben, anders kun je beter een goede interieurbouwer in de arm nemen”, aldus Davy Swanenberg.
Voor alle Culimaat-keukens geldt dat in principe alles bespreekbaar is. Er zijn geen vaste afmetingen, want die zijn volgens de filosofie van Culimaat altijd afhankelijk van de verhoudingen in de ruimte.
Als kastjes 64,3 cm breed moeten zijn, dan worden ze 64,3 cm breed. Verder valt het op dat Culimaat veel gebruikmaakt van bewegende elementen. Schuifdeuren, schuifbare eilanden of in hoogte verstelbare kasten of werkbladen.

“Ik probeer altijd keukens te ontwerpen die in de eerste oogopslag relatief rustig zijn”, vertelt Swanenberg. “Pas als je er langer naar kijkt, ontdek je verrassende details. Een beetje zoals bij goede muziek. Je hoort eerst een goed nummer, maar pas als je zo’n nummer vaker luistert en gaat ontleden, merk je dat de bas- en drumpartij op zichzelf ook goed in elkaar zitten. Al moet ik zeggen dat dat bij de Equinox One maar gedeeltelijk is gelukt: ook op het eerste gezicht is de keuken een blikvanger geworden.”

Dubai
De miljoeneuro-keuken staat inmiddels op de Nederlandse webshop van Hoog, maar je kunt hem nog niet in je digitale winkelmandje gooien of betalen met iDeal. En het is ook de vraag of het zover komt. Momenteel richt Culimaat een apart bedrijf op om deze keuken in de markt te zetten. Daarna willen de broers hem aan de internationale markt voorstellen: “De keuken is vooral geschikt voor Dubai en Amerika. Dus we willen pas internationale aandacht wanneer alles aan de achterkant volledig is dichtgetimmerd. Zowel juridisch als qua productie en levering. Want als je in Amerika een dag te laat oplevert, kun je ook zomaar een claim krijgen van iemand die stelt dat hij een dag minder heeft kunnen genieten van zijn keuken. Bij zulke mensen kan de waarde van zo’n schadeclaim flink oplopen.”